Nghịch lý giá lợn: Ai đang móc túi người tiêu dùng?

Đại diện Metro Thăng Long cũng cho rằng, bà con nếu thấy giá đang tốt, không nên tăng sản lượng một cách mù quáng vì mình biết mình bán được bao nhiêu. Các trang trại tăng đàn kinh khủng, mỗi trang trại hàng nghìn con sẽ làm cho tổng số lợn như vậy. Nhưng giá nó xuống đến mức thế này nằm trong mơ cũng không ai nghĩ đến”, ông Phong nói.

Ông Phong cho biết thêm, mới có một năm trước, nhiều nơi bán hàng còn khốn khổ vì lợn lên 50.000 đồng/kg hơi không ai bán cho, Metro cũng thỉnh thoảng thiếu hàng một chút. Năm nay, giá giảm xuống còn 20.000 đồng/kg lợn hơi, thậm chí có hôm còn xuống dưới 20.000 đồng/kg lợn. Hiện, thịt lợn của Metro mua của Công ty CP Chăn nuôi C.P, nên giá giảm hay không phụ thuộc vào nhà cung cấp.

Cần tổ chức lại thị trường

Ông Hoàng Thanh Vân, Cục trưởng Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) cho rằng, giá lợn hơi xuống thấp, trong khi giá thịt tại chợ, siêu thị vẫn cao là do việc điều tiết hệ thống thương mại, nhất là khâu trung gian chưa bài bản.

Theo ông Vân, trong chuỗi chăn nuôi lợn, nông dân chỉ được hưởng lợi nhuận khoảng 11,6 %, trong khi khâu thương mại đã lên tới 27%. Với giá lợn hơi hiện nay, khâu trung gian lại càng có lãi cao. Thậm chí, nếu không kiểm soát tốt, thì hệ thống này có thể quay lại ép chết tiếp nông dân.

PGS.TS Bùi Thị An, nguyên đại biểu Quốc hội, Viện trưởng Tài nguyên môi trường và phát triển cộng đồng  cũng cho rằng, khâu tổ chức thị trường chưa tốt, người sản xuất và người tiêu dùng đều bị thiệt. Hậu quả từng xảy ra là dưa hấu, hành tím, khoai tây nay đến thịt lợn… cứ được mùa lại rớt giá thê thảm.

Theo bà An, vấn đề lớn đối với ngành nông nghiệp hiện nay là dù định hướng đã có nhưng khâu tổ chức, thực hiện kém. Cần rà soát lại việc tổ chức sản xuất nông nghiệp, áp dụng công nghệ cao. Ngoài ra, cần tổ chức lại thị trường, quản đầu ra thật tốt cho sản phẩm của bà con nông dân, doanh nghiệp, giảm bớt, thậm chí là triệt tiêu khâu “ăn chặn” của thương lái.

“Nhà nước phải hỗ trợ tối đa, các ngân hàng và nhà khoa học cùng vào cuộc để tháo gỡ khó khăn cho bà con. Đặc biệt, lãnh đạo Bộ NN&PTNT cùng các bộ ngành liên quan cần có dự báo thị trường để không còn lặp lại tình trạng này”- bà An nói.

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cũng đồng quan điểm khi cho rằng, chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT mấy ngày qua rất đúng hướng. Trước mắt, theo bà Lan, nhà nước cần tập trung hỗ trợ, giải quyết khó khăn cho nông dân trong việc tiêu thụ lợn. Đặc biệt là kêu gọi các doanh nghiệp chế biến hỗ trợ thu mua, đưa vào kho lạnh bảo quản.

Theo bà Lan, về dài hạn, ngành nông nghiệp rất cần phải tổ chức lại cách thức sản xuất. Có khoảng 3 triệu hộ chăn nuôi lợn nhỏ lẻ, số kinh doanh tập trung chưa nhiều. Do đó, Bộ NN&PTNT cần có hệ thống dự báo thị trường, cung cấp thông tin thị trường thường xuyên cho bà con nông dân.

“Nhà nước không thể can thiệp toàn bộ vào việc “trồng cây gì, nuôi con gì” của bà con, song cần giám sát chặt chẽ, định hướng cho bà con. Bao nhiêu năm nay, phía Trung Quốc mua giá nông sản của bà con với giá cao nhưng 1-2 lần rồi bỏ lơ, thành ra người dân đổ xô chăn nuôi, trồng trọt rồi đến lúc thu hoạch xuất bán không được, lĩnh đủ hậu quả” – bà Lan phân tích.

Cũng theo bà Lan, bên cạnh cung cấp thông tin thị trường, việc đào tạo, tập huấn, hướng dẫn cho nông dân trồng cây gì, nuôi con gì cũng phải làm nghiêm túc, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Như vậy, người tiêu dùng mới tin tưởng và tiêu thụ nông sản tốt hơn.

“Người tiêu dùng ngày càng khắt khe trong lựa chọn thực phẩm. Thực tế, dù giá thịt lợn hiện chỉ 20.000-30.000 đồng/kg nhưng trong chợ và các siêu thị vẫn bán giá cao. Người tiêu dùng không thể an tâm, tự tin chạy về vùng quê để mua lợn với giá 20.000-30.000đồng/kg được, khi họ không biết rõ nguồn gốc, cách thức chăn nuôi của từng hộ dân” – bà Lan nói.

Chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, cơ quan quản lý vừa hướng dẫn, vừa phải giám sát, thậm chí xử phạt nặng những người cố tình vi phạm, gây hại cho người tiêu dùng.

“Chính quyền các cấp, nhiều tổ chức quần chúng, xã hội…phải có  trách nhiệm tham gia vào, cùng nhau giám sát nông dân, cùng bảo ban nhau làm cho hiệu quả. Người tiêu dùng đều ủng hộ bà con chăn nuôi, trồng trọt, nhưng không ai chấp nhận những người gây hại cho sức khỏe của chính bản thân người tiêu dùng và gia đình họ”-bà Lan chia sẻ.

“Nhà nước không thể can thiệp toàn bộ vào việc “trồng cây gì, nuôi con gì” của bà con, song cần giám sát chặt chẽ, định hướng cho bà con. Bao nhiêu năm nay, phía Trung Quốc mua giá nông sản của bà con với giá cao nhưng 1-2 lần rồi bỏ lơ, thành ra người dân đổ xô chăn nuôi, trồng trọt rồi đến lúc thu hoạch xuất bán không được, lĩnh đủ hậu quả”.

Chuyên gia Phạm Chi Lan