Dưỡng sinh bốn mùa - Bí kíp của Y Dược Tây Tạng mật truyền

Giấc ngủ trưa của mùa hè cũng là cần thiết, vì thông qua giấc ngủ trưa sẽ giúp cơ thể và não bộ hồi phục lại trạng thái tốt như ban đầu, điều hòa nội tiết và chuyển hóa cơ thể. Thời gian ngủ trưa không nên quá nhiều, khoảng 1 giờ là thích hợp nhất.

3. Dưỡng sinh mùa thu

Mùa thu khí hậu đã dịu xuống, nhưng sự chênh lệch nhiệt độ giữa các buổi sáng, trưa và tối cũng là một vấn đề. Theo quy luật tự nhiên thì cơ thể con người chưa kịp thoát nhiệt tà từ mùa hè gây bức huyết vọng hành, dễ mắc các bệnh như sốt xuất huyết, đau mắt đỏ, các bệnh về mạch máu não, huyết áp, tim, phổi cũng dễ khởi phát hoặc tái phát. Vì vậy, mùa thu nên ăn đồ ngọt, đắng, hạn chế muối ăn (dưới 5g/ngày), dùng các loại hương cỏ thảo dược để có tác dụng dưỡng sinh. Hoạt động thể lực vừa phải giúp giảm gánh nặng cho hệ tuần hoàn. Duy trì tinh thần ổn định, không nên quá hưng phấn, kích động.

Đặc biệt, mùa thu nên chú ý tránh bị trúng độc khi ăn một số loại thực phẩm như mật ong là một ví dụ. Mật ong là sản phẩm bổ dưỡng và có tác dụng chữa bệnh. Tuy nhiên, vào mùa thu, khi dùng mật ong đặc biệt phải cẩn thận, vì dùng mật ong có thể bị trúng độc. Độc tố trong mật ong chủ yếu là thành phần có độc từ nhụy hoa. Thời kỳ nở hoa của thực vật không độc vào mùa xuân, nhưng mùa thu thì ngược lại. Lúc này, nếu ong hút mật từ những loại hoa có thể sẽ lẫn chất độc vào mật. Nếu trúng độc sẽ có thể xuất hiện những hiện tượng như dị ứng, thở dốc, đau đầu, chóng mặt, đau tim, buồn nôn, đi ngoài…

4. Dưỡng sinh mùa đông

Mùa đông khí hậu lạnh giá, vạn vật đều ở trạng thái tàng ẩn. Cơ thể con người cũng biến đổi theo môi trường, các lỗ chân lông ở trạng thái bịt kín. Trong giai đoạn này, chúng ta cần phải bổ sung và tích lũy năng lượng. Nếu không có đủ năng lượng, thể chất sẽ trở nên yếu dần, sức đề kháng giảm, khả năng thích nghi kém, dễ mắc các bệnh ngoại cảm phong hàn.

Vì vậy, mùa đông chúng ta cần phải điều chỉnh chế độ ăn uống và thực đơn để tăng cường  năng lượng tích lũy, nâng cao sức đề kháng chống lại môi trường khắc nghiệt.

Vitamin và khoáng chất có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể. Khi thiếu vitamin có thể dẫn đến nhiều loại bệnh. Do đó, cần phải đảm bảo cho cơ thể hấp thu đủ lượng vitamin vào mùa đông. Ví dụ, tăng lượng hấp thu vitamin A có thể tăng được khả năng chịu lạnh của cơ thể, tăng hấp thu vitamin C giúp nâng cao sức đề kháng, tăng cường miễn dịch, bảo vệ huyết quản. Các loại vitamin này thường có trong các loại rau củ, trái cây tươi… Do đó, trong khẩu phần ăn lúc này nên có thêm các thực phẩm trên.

Ngoài ra, khả năng chịu lạnh của cơ thể còn liên quan đến lượng chất khoáng hấp thu trong cơ thể. Ví dụ như hàm lượng calci trong cơ thể nhiều hay ít sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cơ tim, huyết quản và sự hưng phấn hay co rút của cơ vân. Nếu cơ thể thiếu calci, khả năng chịu lạnh cũng giảm xuống. Hơn nữa, vào mùa đông, ánh sáng mặt trời hạn chế cũng làm cơ thể giảm sự tự tổng hợp vitamin D dẫn đến giảm chuyển hóa calci. Có thể bổ sung calci và vitamin D từ sữa và các loại đậu…

Vào mùa đông, nên ăn các vị cay, nóng, mặn nhưng cũng không nên ăn quá mặn, quá cay. Mỗi ngày, lượng muối được hấp thu không nên quá 6g, nếu không sẽ sinh ra những phản ứng bất lợi cho cơ thể.

Theo quan niệm của Tạng Y, mùa đông nên ăn nhiều cháo. Việc ăn cháo nóng mỗi sáng có tác dụng dưỡng vị khí, thường dùng cháo thịt dê, cháo bách hợp táo đỏ, cháo bát bảo…

Mặc dù mùa đông thường ít mồ hôi, tiểu tiện ít nhưng không có nghĩa là nhu cầu sử dụng nước trong mùa đông của cơ thể giảm đi. Lúc này, tế bào của các cơ quan và não bộ vẫn cần nước để đảm bảo quá trình trao đổi chất diễn ra bình thường. Vì vậy, cần phải đảm bảo đủ lượng nước cho cơ thể.

Ngoài việc chú ý đến chế độ ăn uống, mùa đông phải luôn mặc đủ ấm, đặc biệt là giữ ấm đôi bàn chân. Mỗi ngày nên kiên trì dùng nước ấm pha muối để ngâm chân, có thể cho vào một số dược liệu khác như quế, ngải, gừng..., sau đó mát-xa và kích thích các huyệt vị của hai bên chân để thúc đẩy tuần hoàn máu.

Mùa đông nên ngủ sớm, dậy muộn. Ngủ đủ giấc và chất lượng giấc ngủ tốt sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, dưỡng dương khí, vững chắc âm tinh.

Điều chỉnh cân bằng trạng thái tinh thần cũng là một yếu tố quan trọng trong việc dưỡng sinh mùa đông. Rất nhiều người trong mùa đông thường rơi vào trạng thái trầm ưu. Do đó, nên tập luyện vận động nhẹ nhàng như chạy bộ, khiêu vũ, yoga… vừa có tác dụng củng cố tinh thần vừa tăng cường sức khỏe.

Nắm vững phương pháp dưỡng sinh theo mùa cũng là yếu tố cốt lõi giúp cơ thể con người tránh được bệnh tật, sống khỏe mạnh, trường thọ.