Bộ Tài Chính “dài tay” khi tính... khống chế tỷ lệ vay vốn?

“Tôi nghĩ, tại sao Bộ Tài Chính phải... “dài tay” vậy, bởi thực tế vấn đề đảm bảo an toàn vốn vay thì phía NHNN, các NHTM và DN người ta lo được, cần chi phải nói đến công cụ khống chế của Bộ Tài Chính. Theo tôi thấy, NHNN có hàng trăm, hàng nghìn công cụ để họ lo và liệu Bộ Tài Chính có lo được cho công việc của NHNN, của các NHTM và DN hay không mà cần phải quản vấn đề này. Đó là chưa kể, nếu quy định như Bộ Tài chính đề xuất thì DN vay tiền để làm ăn càng nhiều sẽ càng bị đánh thuế nặng, điều này rất vô lý. DN người ta đi vay, phải chịu lãi, đó là tài sản nợ, không phải tài sản có, nên không thể dựa vào khoản vay để đánh thuế”, ông Tín phân tích.

Bộ Tài chính quyết áp dụng?

Thực tế, hồi tháng 4.2013, trong Dự thảo Luật Thuế thu nhập DN, Bộ Tài Chính đã đưa ra dự thảo này nhưng đã gặp phải phản ứng khá nhiều từ các DN, các chuyên gia kinh tế... nên sau đó đã không được thông qua. Tuy nhiên, thời điểm hiện tại, việc tái đưa ra quy định này phần nào cho thấy Bộ Tài Chính đang quyết tâm áp dụng vào Luật Thuế thu nhập DN sửa đổi.

Về vấn đề này, ông Tín cho rằng theo lập luận của Bộ Tài Chính, có thể thấy Bộ đưa ra là để chống hiện tượng chuyển giá. Nhưng DN trong nước có chuyển giá đâu, những đơn vị chuyển giá là công ty con của các DN FDI (doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài). Trong khi Chính phủ hiện đang ưu tiên phát triển 5 loại hình DN như: công nghệ cao, nông nghiệp, xuất khẩu,... Trên thực tế các DN này có vốn không nhiều mà đa phần buộc phải dựa vào vay vốn. Chính vì vậy, nếu đề xuất này được áp dụng và áp dụng không khéo sẽ trở thành một mũi tên bắn trúng những “con nhạn” mà... Chính phủ đang ưu tiên, là nhóm 5 loại hình DN kể trên.

“Theo tôi, để đề xuất này đánh trúng vào hiện tượng chuyển giá thì Bộ Tài Chính nên quy định thẳng vào đối tượng chính là những DN con của các Công ty FDI, khi đó thì việc chuyển giá có lẽ sẽ được khống chế”, ông Tín nói.

Cũng theo ông Tín, hiện nay, tại Việt Nam rất nhiều DN sống nhờ vào phần vốn vay của ngân hàng, tỷ lệ vượt trên nhiều so với vốn chủ sở hữu. Tuy nhiên, đằng sau nó phía cơ quan quản lý là NHNN quản lý được an toàn của hệ thống đối với hoạt động cho vay. Trong khi đó, về phía các NHTM hiện nay cho vay thì căn cứ vào nhiều yếu tố như: phương án kinh doanh, dòng tiền trả nợ, tài sản thế chấp, khả năng lợi nhuận sau khi trừ chi phí..., đâu phải chỉ căn cứ vào vốn chủ sở hữu. Nếu chỉ căn cứ vào tỷ lệ vốn vay/vốn chủ sở hữu thì không chỉ các DN mà hệ thống ngân hàng cũng sụp đổ từ lâu rồi.

Đồng quan điểm, TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng, cũng cho rằng, tùy vào từng ngành nghề mà DN có nhu cầu vay vốn khác nhau. Khi đó, nếu quy định này được áp dụng thì không chỉ ảnh hưởng đến DN mà cả ngân hàng cũng bị tác động. Bởi khi phê duyệt một khoản vay, ngân hàng sẽ nhìn vào tài sản bảo đảm, vòng quay vốn lưu động, bảng cân đối kế toán… của DN để thẩm định hồ sơ vay. Do đó, nếu Bộ Tài chính chỉ dùng tỉ lệ vốn vay trên vốn chủ sở hữu để làm thước đo sức khỏe tài chính của DN là không hợp lý và làm khó cho cả người cho vay và người đi vay, ông Hiếu nhấn mạnh.